West-Vlaanderen voor behinners (5)

instagram route kortrijk

Sinds een tijdje schrijf ik een wekelijkse column voor De Krant van West-Vlaanderen, omdat ik al eens graag ongevraagd mijn mening geef, en als ik daar dan ook geld voor krijg, nog veel liever. Ik schrijf elke week een stukje over allerhande – bestaande, maar ook compleet uit mijn duimen gezogen, waarschijnlijk – clichés die over West-Vlamingen bestaan en doe daar mijn zegje over, want ja, daar zat gans de provincie wel degelijk op te wachten, EWELJA. 

Als luie blogger pur sang bedacht ik vandaag dat het misschien wel tof zou zijn om die columns hier gewoon door te plaatsen. Ik krijg er in de krant maar 2.200 tekens voor, wat voor mij doorgaans net voldoende is om me net een beetje comfortabel in mijn inleiding te nestelen, dus dit is ook de ideale gelegenheid om alle darlings die ik tijdens het schrijfproces heb moeten killen weer tot leven te wekken.

Clichécheck #5

Het cliché: West-Vlamingen kunnen alleen maar West-Vlaams spreken.

Er zijn weinig dingen op tv die ik zo hemeltergend vind als straatinterviews met een West-Vlaming in zijn natuurlijke habitat. Of toch het soort interviews waarbij het ‘Herrit Callewaert ut Bavikhove’-gehalte de pan uit swingt. Als zoiets op tv voorbijkomt, weet ik niet waar kruipen van plaatsvervangende schaamte.

Het is niet alsof ik geen West-Vlaams op tv wil. Ik heb alleen een probleem met het hardnekkige cliché van de domme West-Vlaamse boer die geen normaal Vlaams kan spreken. Dat cliché houden we zelf steeds in stand door amper moeite te doen om een beetje verstaanbaar te zijn voor niet-provinciegenoten. Misschien vinden West-Vlamingen dat stoer of zo, dat niet-conformeren aan de standaardtaal (want ja, zo rebels zijn we dan ook wel weer), maar zomaar in het journaal voor 1,5 miljoen Vlamingen plat dialect spreken alsof je een tussenslag met stoofvlees en twee bouletten bestelt in de plaatselijke frituur, sorry, dat komt ook gewoon boertig over.

En ja, ik weet het, Antwerpenaren doen het ook vaak. Maar omdat hun dialect nu eenmaal decennialang de voertaal was in elke serie waar een beetje sappig in werd gesproken, is het Antwerps inmiddels voor de doorsnee Vlaming best goed te begrijpen. Wij, die pas sinds enkele jaren ontdekt zijn door tv-makend Vlaanderen, staan helaas nog niet zover. Dus wij moeten nog een beetje moeite doen.

Maar denk nu niet dat ik niet van het West-Vlaams houd, beste lezer. Integendeel: een van de grootste voordelen van weer hier wonen is dat ik het elke dag kan spreken. Niets doet een West-Vlaming immers meer op zijn gemak voelen dan zijn eigen dialect. Het mooie aan ons dialect is dat je meteen kan horen waar iemand vandaan komt, maar niet wat zijn achtergrond of job is. Van de poetsvrouw tot de CEO: bij ons spreekt iedereen West-Vlaams. Ik moedig het dus keihard aan: West-Vlaams, altijd en overal! Preus lik fjirtig! 

Maar dan wel tot aan de provinciegrenzen en niet meer tegen Martine Tanghe (*). Zullen we dat afspreken?

Het oordeel: waar. Ik weet nog niet goed of het van niet willen of niet kunnen is, maar we houden het cliché wel zelf in stand. 

 

(*) Dit stuk werd duidelijk nog in den goeien ouden tijd met Martine geschreven. Bedankt, Martine.

 

10 thoughts on “West-Vlaanderen voor behinners (5)

  1. Mo how zeg! En hoor jij ook direct van waar ongeveer in West-Vlaanderen iemand is? Ik mag hier mijn mond bijna niet opendoen of ze zeggen: “Gie zie van Brugge zeker?”

    1. Lukt mij alleen maar in de Westhoek zelf een beetje, daarbuiten weet ik enkel ruwweg of iemand van de kust of regio Kortrijk is ? ken de rest van de provincie niet genoeg om die finesses te horen, vrees ik. Ik wist dus ook niet hoe Brugs precies klinkt ? Maar als Ieperling word je er inderdaad ook overal uitgepikt, zelfs als je niet vijftien keer in vijf minuten ‘enni’ zegt.

  2. Ik ben ondertussen ook goed in het inschatten van de locatie van de gemiddelde West-Vlaming. Ik kan alleen het schijt krijgen van die jonge meisjes die AN spreken tegen hun vrienden met een West-Vlaams accent. Mijn zonen worden in beide talen opgevoed. Niks grappiger dan een vijfjarige tegen zijn broer “doedekivoort” horen zeggen enni?

    1. JA! KEIHARD JA! Da is langzaam de kop beginnen opsteken toen ik in ’t middelbaar zat en tegenwoordig hoor ik tieners alleen nog maar van dat raar gekuist West-Vlaams spreken. Eikes! Maar ja, in Kortrijk vindt iedereen het Iepers sowieso ook al plat en boertig, dus aan die propere versie zal ik maar moeten wennen I guess ?

  3. Ik doe dus een telefonische job he en als ik een West-Vlaming aan de lijn heb is dat echt heel veel moeite doen om alles te verstaan. Zeker als het oudere mannen zijn. Ik moet toegeven dat ik me daar dan standaard een boer bij inbeeld :p

    1. Statistisch gezien is dat helemaal geen verkeerde aanname ? Maar het gros van de West-Vlamingen heeft dus werkelijk geen flauw idee dat andere mensen ons dialect gewoon niet verstaan ? Zeker de oudere generaties inderdaad! Maar die praten doorgaan ook zo’n archaïsche platte variant dat ik het zelf maar half begrijp.

  4. Blij dat je mijn idee bevestigt dat alle West-Vlamingen het gewoon ok lijken te vinden om constant hun dialect te praten (bizar), terwijl we er in andere provincies meer over nadenken tegen wie en in welke context we eigenlijk aan het converseren zijn. Interessant! ?

  5. Ik kom een stuk achter met de behinners-reeks en lees ze nu aan één stuk, vandaar mijn laat reageren.
    Dat dialect spreken: zucht! Ik ben een Oost-Vlaamse, begrijp West-Vlaams, ben voor dialecten, maar ik moet er nog altijd aan wennen als ik in de horeca zit (enfin zat voor even) en ze komen opnemen en zeggen: “zeg moa wi” Of in openbare diensten: “Een minuutje wi”. Ik moet me dan inhouden (niet waar, ben ik veel te braaf voor) om niet opstandig te zeggen “en nu in het Nederlands”.

    1. Haha, het grappige is dat de doorsnee West-Vlaming wellicht zelfs een beetje beledigd zou zijn als ze op een West-Vlaams terras in het Algemeen Nederlands zouden worden aangesproken. Dat voelen ze op ‘hun eigen terrein’ al snel als arrogant aan, ofzo.
      Ik zeg ‘ze’ omdat ik zelf door mijn jaren in NL automatisch overschakel op AN als ik zo word aangesproken dus ik heb het amper door, maar ik kan me herinneren dat ik dat vroeger toch ook raar vond als het gebeurde. En ik betrap mezelf er eigenlijk ook wel op dat ik me erger aan West-Vlaamse tienermeisjes die dezer dagen om de een of andere reden een soort lelijke versie van AN spreken tegen elkaar, terwijl ze thuis gewoon dialect spreken en er sowieso ook zelfs in denken. Dus ja, het zit zeer diep in ons verankerd, vrees ik 😉

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *