Waarom zijn veertigplussers op Facebook vaak zo boos?

Dit stuk is deze week te lezen bij Charlie Magazine. 

Disclaimer: Hierin heb ik het over een ervaring met een aantal specifieke veertigplussers die ik verder totaal niet ken. Dus wees gerust: dit stuk gaat niet over iemand die ik ken. Hier gaan geen familieruzies door ontstaan. (hoop ik)

Waarom zijn veertigplussers op Facebook vaak zo boos?

We weten het inmiddels allemaal wel: als je nog een béétje geloof in de weldenkende mensheid wil koesteren, lees dan nooit de online reacties op krantenartikelen. Zeker niet op Facebook, waar jan en alleman er zijn virtuele plasje overheen kan doen. Meestal volg ik braafjes deze regel. Maar soms, heel soms, dan faal ik.

Deze keer was het een artikel over de roetveegpieten in Amsterdam. Ik heb de eerste drie reacties gelezen, en dat was al voldoende. Agressie, racisme en uiteraard ook een portie islamofobie, want wat is er tegenwoordig volgens de verzuurde Facebook-Vlaming immers niét de schuld van moslims?

Ik werd er eerst een beetje boos om, vervolgens verdrietig, maar daarna moest ik er vooral om lachen. Ik las dit artikel namelijk in de tram, op weg van mijn appartement in Bos en Lommer naar mijn werk op de Herengracht in hartje Amsterdam. En ik besefte dat het niemand in de wijde omgeving iets kon schelen dat een handvol Vlamingen het nieuwe uiterlijk van onze Pieten afkeurt. Allemaal compleet nutteloze tirades dus. Waar zitten al die mensen zich toch over op te winden? En waar bemoeien ze zich mee?

Dus toen schreef ik zelf maar een comment: “Gelukkig boeit het in Amsterdam niemand ene pepernoot wat conservatieve xenofobe Vlamingen hiervan vinden. Maar ga allemaal gerust verder met uzelf een vijfendertigste maagzweer typen.” Gevolgd door een vrolijke rode ballonnetjes-emoji. Ik dacht namelijk: íemand moet toch een beetje relativeren hier. Mensen laten inzien dat al die virtuele azijnpisserij nergens voor nodig is, want het haalt niks uit. Je woont er niet eens. Het is je probleem toch helemaal niet? Als je sommige reacties leest, weet je gewoon dat de auteurs ervan bijna schuimbekkend op het toetsenbord hebben zitten rammen, zó tastbaar is de frustratie in alles wat ze typen. Maar waarom?

Dit is mijn theorie: mensen van middelbare leeftijd hebben Facebook ontdekt. En neen, ik scheer zéker niet iedereen over dezelfde kam. Een groot deel gedraagt zich netjes op Facebook. En ja, ook een boel twintigers en dertigers laten zich regelmatig van hun slechtste kant zien op social media. Dat geef ik allemaal graag toe. Maar het pijnpunt dezer dagen ligt naar mijn gevoel echt wel bij de oudere generatie die ineens massaal op Facebook zit.

Kijk, wij millennials gebruikten Facebook in het begin ook als een soort dagboek met veel te veel persoonlijke en vooral schaamtelijke informatie, omdat we die vrijheid simpelweg niet gewend waren. Na een decennium intensief social mediagebruik snappen we inmiddels echter wel wat kan en niet kan. (Enfin, de meerderheid van ons toch.) Sommige van onze moeders, vaders, tantes, nonkels, oma’s en opa’s daarentegen, hebben minder besef van online etiquette. Met social media heeft deze generatie voor het eerst in hun leven een platform waarop ze hun mening rechtstreeks kunnen delen met de rest van de wereld. And boy, do they.

Het probleem is dat sommigen dat bij voorkeur met hun frustraties doen.

Sla er de commentsectie onder elk willekeurig nieuwsartikel maar op na. De meest onbeschofte, ongenuanceerde, racistische, seksistische en agressieve reacties zijn 9 van de 10 keer afkomstig van een veertigplusser. Uitroeptekens en hoofdletters everywhere, met optionele interpunctie. Eindelijk kunnen deze mensen hun wereldbeeld en bijhorende frustraties, boosheid en pertinente gevoel van onrechtvaardigheid delen met alles en iedereen.

Ik snap waar het vandaan komt. Maar ik heb er geen begrip voor. Als reactie op mijn comment kreeg ik van een vrouw van middelbare leeftijd te horen dat ‘Amsterdam binnenkort toch onder water staat en jij dan niet door blanken wil gered worden’. Slaat helemaal nergens op, neen, maar we snappen allemaal dat ze het niet als een soort compliment bedoelde. Een vijftiger noemde me een ‘negerknuffelende achterlijke idealist’. Een andere vijftiger reageerde enkel met: ‘trut’. Niks meer, niks minder. Ook geen hoofdletter of punt, overigens, want dat is natuurlijk allemaal ondergeschikt aan het feit dat ik een trut ben. Omdat ik durf te relativeren, want dit is overduidelijk Allemaal Bijzonder Bittere Ernst.

Deze voorbeelden zijn waarschijnlijk zelfs nog beleefd te noemen in vergelijking met de bagger die ik verder over me heen heb gekregen. Ik zeg ‘waarschijnlijk’, want de rest van de reacties heb ik niet eens gelezen. Het boeit me namelijk nog minder pepernoten wat al die gefrustreerde mensen van mij vinden.

Maar serieus. Veertigers, vijftigers en zestigers: kan het alstublieft wat minder? Facebook is niét je persoonlijke kleine zeik- en scheldhoekje. Het is een sociaal netwerk, dat je met al dat zure gezeik voor iedereen vergiftigt. Belangrijk ook: het is een netwerk. Als in: niet privé. Dat agressieve gescheld wordt door heel veel mensen gelezen. Niet alleen je eigen vrienden. Ook je collega’s. Je baas. Je buren. Je kinderen en kleinkinderen ook, die je (mag ik hopen) verder wel probeert op te voeden tot beleefde, respectvolle, intelligente burgers. Beetje tegenstrijdige boodschap dan toch, niet?

Maar het reikt nog veel verder dan dat. Ook de vrienden en collega’s van je (klein)kinderen lezen het. Hun schoonfamilie. Hun leraren. Hun baas. En nog tientallen, honderden, tot zelfs duizenden wildvreemden daarbovenop.

En zeg nu eens eerlijk: zou je je ooit zo in het openbaar gedragen? Staan brullen en tieren en zomaar wildvreemden helemaal kapot verwijten op straat, is dat niet een béétje marginaal? Zou je dat soort mensen zelf niet meteen als een oude gek bestempelen, als je ze op een plein ziet staan schreeuwen? Ja toch?

Waarom doe je het dan zelf virtueel?

Steeds meer jongeren beginnen nu af te haken. Ikzelf vind Facebook ook al lang geen fijne plek meer. De leuke vakantiefoto’s en vrolijke ik-ben-zwanger-updates van vrienden worden veel te vaak verdrongen door alom gezaag en geklaag. En ja, dat was er vroeger ook al. Dat is waar. Maar de laatste jaren loopt het naar mijn gevoel de spuigaten uit.

Sommige leden van de oudere generatie hebben geen nuance wat betreft social mediagebruik. Het is alles of niks. Duizend hartjes plaatsen onder babyfoto’s van de kleinkinderen, of in hoofdletters een wildvreemde uitschelden voor rotte vis omdat ze DURVEN beweren dat iets niét de schuld is van moslims. Statussen gaan óf over de gezellige namiddag die ze gehad hebben met een oude vriendin, óf over het feit dat alle politici corrupte zakkenvullende klootzakken zijn. Óf ze delen een schattige foto van een puppy, óf een racistische grap over ‘al die vuile illegalen die ons werk afpakken!!!’.

Ik – en veel leeftijdsgenoten met mij – heb daar geen behoefte meer aan. Veel millennials deactiveren hun account. En ook ik denk erover na. Ik heb de app inmiddels van mijn telefoon verwijderd. Ik zie het nut niet meer in van een netwerk waarop zo overvloedig veel agressie en negativiteit te lezen is. Laat maar. Echt blij of gelukkig word ik daar niet van.

Dus. Ge moogt het hebben, uw Facebook. Ik log uit.*

(*Behalve om het feit dat ik in Charlie sta te delen en te laten liken enal. Weetwel.)

10 thoughts on “Waarom zijn veertigplussers op Facebook vaak zo boos?

  1. Ik heb de app ook weer van mijn telefoon gezwierd! Niet meteen om die reden, maar je hebt wel gelijk. Ik heb dat met mensen die reacties schrijven op nieuwsartikelen. Ik kan mij daar zo in opwinden en waarom eigenlijk? Maar ik versta gewoon niet dat er mensen zijn die zo’n onzin kunnen uitkramen en er dan echt van overtuigd zijn dat dat de waarheid is. Brr.
    Laatst had ik dus op mijn werk ook een klant die niet tevreden was met de gang van zaken. ’t Gaat nochtans zo voor alle klanten en ik heb nog niemand horen klagen dus ik begreep zijn probleem niet echt. Moest die kerel natuurlijk wel een recensie schrijven op Facebook om zijn frustratie te delen met de hele wereld. Inclusief boze emoticons en uitroeptekens. En nog in Nederlands én Frans zodat zeker iedereen het zou begrijpen. Serieus jong.

    1. Hoeveel tijd en moeite die mensen steken in verontwaardigd en gefrustreerd zijn, hè? Ik sta daar ook telkens van versteld. Het grappige is dat op dit stuk op Charlie dus ook weer een aantal veertigplussers agressief hebben gereageerd, en dus EXACT mijn punt bewijzen, maar gewoon zo kwaad zijn dat ze niet eens de tijd hebben om daarbij stil te staan. Gewoon rammen op dat toetsenbord en gaan! Hilarisch, eigenlijk, maar vooral tragisch.

  2. Nooit bij stilgestaan, maar nu ik er over nadenk lijkt dat inderdaad wel te kloppen. De oudere generatie verpest het een beetje op Facebook. Je zou nochtans denken dat ze beter weten, op die leeftijd.

    1. Ik denk dat dat dus voornamelijk voortkomt uit het feit dat ze niet goed beseffen wie hun tirades allemaal kan lezen. Hoe ver het reikt. En tja, een soort algeheel bevrijdend gevoel van eindelijk hun mening kunnen delen met de wereld! Helaas dan vooral negatief ?

  3. Hahaha efkes lekker Vlaams maar ik ben geen roetpietenfan. Soit, dat geheel terzijde. Amen to that, gurl. Echt, vreselijk. Mijn papa behoort tot die categorie (auwch, pijnlijk om toe te geven) en ik kan mij daar zo aan ergeren haha. Zijn online ranting zorgt voor mijn offline “papa wat hebt ge nu weer op Facebook gezet en nee, in het Nederlands schrijven we geen spaties tussen leestekens, da’s alleen zo in het Frans”-tirades. Verder een vriendelijke man hoor 😉

    1. Het probleem met de Vlaamse mening over de Nederlandse pietendiscussie is dat eigenlijk niemand in het zuiden iets snapt van de culturele en historische context. Vlamingen bekijken het vanuit hun eigen beleving en traditie. Sinterklaas wordt hier echter niet exact hetzelfde beleefd en geportretteerd als in België, en de manier waarop bijvoorbeeld de koloniale geschiedenis wordt beleefd verschilt echt dag en nacht tussen beide landen. Vlamingen denken dat ze de kwestie snappen (‘hij is zwart en dat willen ze niet want alles is tegenwoordig racisme!!!!’), but they don’t, want je mist een hele chunk context en cultuur.

      België is nog totaal niet klaar voor deze discussie, mede doordat het cultureel anders ligt, maar ook omdat België naar mijn gevoel qua moderne social issues vaak nogal traag is. En dus snapt de doorsnee Belg deze discussie niet. Ziet oprecht het probleem niet. Vindt het hysterisch. En verzet hij zich hardnekkig tegen elk beetje verandering dat zich in NL doorzet, maken ze het met z’n allen belachelijk, hopend dat het dan niet gaat overwaaien. Maar als het verhaal dat je je kinderen vertelt toch over een man gaat die zwart is door het roet, snap ik persoonlijk écht niet waarom het zo’n drama is als je ‘m dan ipv een complete blackface simpelweg een roetgezicht geeft. Like you’ve been telling them all along. ?

      Overigens ben ik wél bevriend met al m’n 40+ familieleden op Facebook, maar heb ik al hun activiteiten geblokkeerd. Ik kan dus niks zien van wat ze allemaal eventueel virtueel lopen te schreeuwen EN DAT SCHEELT ZOVEEL. Precies omdat ik dat soort real life discussies wil vermijden ? (want bij mij zou het waarschijnlijk ook zo zijn als bij u)

      1. Ik heb me ook eens laten vertellen dat de beleving gewoon ook totaal anders is (of was) in beide landen. Dat Zwarte Piet in België ook helemaal niet zo’n negatieve connotatie heeft en het “jolige vriendje” is van Sinterklaas, terwijl hij in NL wel echt als de minderwaardige knecht zou worden gezien en de kindjes er bang van zijn. Hier zijn ze net bang van Sinterklaas. En dat er daarom zo’n cultuurverschil in zit, omdat we hem inderdaad anders geportretteerd zien. Maar goed, ik weet niet in hoeverre dat klopt en weet er verder ook niet genoeg van, dus ga er zeker niet over discussiëren 😉 Verder kunnen ik en de gemiddelde Belg inderdaad niet zo goed om met verandering hahaha! Maar ik ben er zeker ook niet tegen of zo, het is gewoon zoals je zegt: het beeld is hier volledig anders…

  4. Dit klopt allemaal wat je schrijft Vlamingen zijn heel zuur en achterbaks op alles en nog wat . Zelf ben ik een veertiger uit West Vlaanderen en maak al wat jaren muziek en daardoor tamelijk veel in het buitenland rond gehangen en ik heb heel veel moeite met het gedrag en het stug gedoe hier de laatste jaren . Het doet me goed om te lezen dat ik niet de enige ben met dit gevoel .
    Groeten Pieter

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *